مراقبتهای پس از ایمپلنت
۱- توجه و عمل به تمامی نکات و دستورات پس از جراحی که توسط جراح و تیم جراحی ارائه می‌شود.
۲- استفاده از غذای سرد و نرم
۳- عدم استفاده از سیگار و غذاهای تحریک‌کننده ناحیه زخم
۴- رعایت کامل بهداشت دهان و دندان و استفاده از دهانشویه
۵- حضور به موقع جهت خروج بخیه‌ها
۶- عدم انجام حرکات ورزشی در هفته اول پس از عمل جراحی
۷- صحبت نکردن در روزهای اول و دوم پس از جراحی
۸- حضور به موقع در جلسات کنترل
۹- استفاده از پک سرد پس از عمل جراحی و نیز استفاده از پک گرم در صورت تورم در روزهای دوم و یا سوم پس از جراحی
مراقبتهای پس از پروتز ثابت
۱- پس از چسباندن روکش تا ۲ ساعت چیزی میل نفرمایید.
۲- تا ۲۴ ساعت، با طرفی از دهان که دندان روکش شده است، غذا نجوید.
۳- چنانچه دندان روکش شده در دندانهای جلو میباشد، بایستی از گاز زدن غذا یا میوه‌های سخت خودداری کرده، آنرا قبل از جویدن و در خارج از دهان تکه‌تکه نمایید.
۴- استفاده از مسواک در ۲۴ ساعت اول پس از چسباندن روکش در ناحیه روکش شده، پیشنهاد نمی‌شود، ولی پس از ۲۴ ساعت استفاده از نخ دندان و مسواک بلامانع است.
۵- در پروتز ثابت چند دندان (بریج)، حتما از نخ دندان مخصوص زیر بریج که در داروخانه‌ها موجود است، استفاده نمایید.
یادآوری: در جلسه تحویل بریج، نحوه مسواک زدن و استفاده از نخ دندان توسط دندانپزشک یا دستیار وی آموزش داده می‌شود.
۶- در صورتیکه پس از چسباندن روکش احساس بلندی در دندان مربوطه داشتید و یا احساس غیرطبیعی دارید که ظرف مدت یک هفته استفاده از آن برطرف نشد، برای انجام اصلاحات لازم است به دندانپزشک خود مراجعه نمایید.
مراقبتهای پس از پروتز متحرک
۱- در تمام بیمارانی که دست دندان جدید تحویل می‌گیرند، بعضی یا تمامی مشکلات زیر تجربه می‌شود که این مسئله کاملاً طبیعی بوده و ظرف مدت چند ماه برطرف خواهد شد:
الف) صحبت کردن با دست دندانهای جدید ابتدا مشکل خواهد بود.
ب) غذا خوردن با دست دندانهای جدید مشکل خواهد بود.
ج) در روزهای ابتدایی استفاده از این دست دندانها، بزاق دهان افزایش می‌یابد و حالت تهوع وجود خواهد داشت.
د) در هفته‌های اول استفاده از دنچرها، بعضی قسمتهای بافت دهان، دچار زخم و آسیب‌دیدگی خواهد شد که با مراجعه به مرکز و تراشیدن نواحی ایجادکننده زدگی، این مشکلات به تدریج کمتر خواهد شد.
یادآوری: تراشیدن از روی سطح بافتی دنچرها فقط بایستی توسط دندانپزشک مربوطه انجام شده و هیچگونه دستکاری دنچر توسط خود شما نبایستی صورت گیرد.
۲- برای کمتر شدن مشکلات بهتر است زمان استفاده از دست دندان را به تدریج افزایش دهید. بدین نحو که در چند روز اول، از دست دندان فقط چند ساعت در روز استفاده کنید و هر روز نسبت به روز قبل به تعداد ساعات بیفزایید تا مرحله سازگاری با دست دندان جدید به آرامی طی شود.
۳- دست دندانها بایستی حتما شبها از دهان خارج شوند تا بافت‌های دهانی استراحت کرده و خونرسانی به آنها افزایش یابد. عدم رعایت این مورد بسیار شایع بوده و منجر به تحلیل و تخریب پیشرونده لثه و استخوان زیرین می‌شود و در نهایت استفاده از دست دندان یا حتی ساخت دندان جدید را غیرممکن خواهد کرد. فقط در صورتی استفاده از دست دندان در شب مجاز است که طبق دستور دندانپزشک مربوطه و برای مشاهده نواحی زخم‌شدگی در دهان صورت بگیرد.
۴- توجه به این نکته الزامی است که دندان مصنوعی جدیدی که شما تحویل گرفته‌اید با دندانهای طبیعی و حتی دست دندانهای قبلی شما کاملا متفاوت بوده و سازگاری پیدا کردن با آنها مستلزم طی شدن زمان لازم است. پس نباید در این مورد عجول بود. ضمنا توجه داشته باشید که ذات تحرک در دست دندان کامل متکی بر بافت لثه‌ای کاملا طبیعی میباشد و کمی لقی حتی در بهترین شرایط ساخت وجود داشته و طبیعی است. در صورت عدم تحمل این مسئله بهتر است استفاده از درمان‌های متکی بر ایمپلنت را مدنظر قرار دهید.
۵- برای افزایش گیر دنچر استفاده از چسب‌های دنچر موجود را می‌توانید مد نظر قرار دهید ولی بهتر است قبل از این کار، با دندانپزشک مشورت کنید.
۶- بهتر است سعی کنید ابتدا از غذاهایی استفاده کنید که نیروی مضغی زیادی لازم نداشته باشد بلکه بلع آن آسان باشد و با یک فشار ساده زبان در برابر کام به راحتی بلعیده شود. این کار ثبات دنچرها را افزایش می‌دهد. همچنین لقمه‌ها را کوچکتر گرفته، قبل از قرار دادن لقمه در دهان آنرا تکه‌تکه کنید و به صورت دوطرفه بجوید. در هنگام انجام عمل گاز گرفتن با دست دندانها به جای اینکه مثلا ساندویچ را در قسمت جلویی دهان بین دندانهای جلو قرار دهید، آن را قدری به طرف گوشه دهان ببرید. سپس به جای این که مثل دندانهای طبیعی ساندویچ را به طرف پایین و خارج بکشید و آنرا قطع کنید، آنرا به طرف داخل و بالا بدهید.
بدین ترتیب دست دندانها بر روی دهان سفت‌تر می‌نشینند و از جای خود بلند نمی‌شوند. موقعیت زبان در حین جویدن نقش مهمی در ثبات دست دندان پایین دارد. بهتر است تمرین کنید که زبان را بر روی سطح داخلی دندانهای پایین قرار دهید. این کار ثبات دست دندان پایین را افزایش می‌دهد.
۷- در صورتی که از دست دندان تکه‌ای (پارسیل) استفاده می‌کنید، روش درست قراردهی آن را در دهان از دندانپزشک یاد گرفته و در مقابل آینه آن را در دهان بگذارید.
۸- به خاطر داشته باشید که شرایط جسمی، روحی و دهانی شما، خاص خود شماست و بنابراین نمی‌توانید نحوه کنار آمدنتان با دست دندان جدید را با تجربیات افراد دیگر مقایسه کنید. به علاوه قابلیت سازش با دست دندان جدید با افزایش سن کاهش می‌یابد. بنابراین ممکن است دست دندان کنونی هر چند بهتر از دست دندان قبلی شما ساخته شده باشد، اما سازش یافتن با آن مشکل‌تر باشد.
۹- در طی دوره بی‌دندانی فاصله بین دو قوس فکی به تدریج کاهش می‌یابد و نیز لب‌ها حالت فرو رفته‌ای پیدا می‌کنند. این تغییرات آن چنان تدریجی به وقوع می‌پیوندند که حتی ممکن است خود شما و خانواده و دوستان هم متوجه آن نشوند. بنابراین ممکن است در ابتدا دست دندانها به صورت اجسامی غریب و حجیم در دهان احساس شوند و موجب احساس پری لب‌ها و گونه‌ها شوند. بایستی توجه داشته باشید که این وضع به تدریج طبیعی خواهد شد.
۱۰- برای بهتر شدن تکلم با دست دندان جدید بهتر است که لغات یا عباراتی را که در تلفظ آنها مشکل دارید، با صدای بلند بخوانید و روزانه چندین بار آنها را تکرار کنید.
۱۱- همواره باید به خاطر داشته باشید که بافت‌های دهانی با گذشت زمان تغییر می‌کنند و شدت این تغییرات نیز به عوامل متعددی بستگی دارد.
رعایت بهداشت در پروتزهای متحرک:
- پس از هر ۳ وعده غذایی، حتما بایستی دست دندانها را از دهان خارج کرده، دهان را بشویید و لثه‌‌ها را ماساژ دهید. چنانچه دندان در دهان وجود داشته باشد، حتما بایستی به کمک مسواک و خمیر دندان دندانها را بعد از هر وعده غذایی به خوبی و بدون حضور دست دندان در دهان تمیز کنید. همچنین پس از هر وعده غذایی دست دندانها را بایستی تمیز کرده و سپس مجددا در دهان بگذارید. برای تمیز کردن دست دندان می‌توانید از مسواک نرم به همراه مایع ظرفشویی یا مواد شوینده بدون ساینده استفاده کنید؛ ولی استفاده از خمیر دندان به دلیل دارا بودن ساینده‌ها پیشنهاد نمی‌شود.
- برای ضد عفونی کردن دست دندانها، چنانچه در ساخت آنها فلز به کار نرفته باشد، می‌توانید از هیپوکلریت سدیم (وایتکس خانگی) رقیق شده استفاده کنید. همچنین از قرص‌های مخصوص تمیز کردن دنچر نیز می‌توانید به این منظور و بر طبق دستور کارخانه سازنده استفاده نمایید. برای شستن و تمیز کردن دنچرها، غوطه‌ورسازی در مایع به تنهایی کافی نیست؛ بلکه باید قبل از غوطه‌ورسازی، با مسواک نرم تکه‌های غذا از روی آن پاک شود.
- همچنین پس از غوطه‌ورسازی نیز باید دست دندانها با مسواک تمیز شوند. در هنگام شستشوی پروتز مراقب باشید تا پروتز زمین نخورد؛ زیرا از مواد شکننده ساخته شده و تعمیر آنها مشکل خواهد بود.
- توجه داشته باشید که هر زمان دست دندان از دهان خارج شده باشد، بایستی در یک دستمال مرطوب یا یک لیوان آب قرار داده شود و هرگز نبایستی دست دندان خشک شود؛ زیرا در این صورت دچار تغییر ابعاد شده و دیگر قابل استفاده نخواهد بود.